วันนี้ผมจะมาแนะนำอีกโปรแกรมที่น่าสนใจ สำหรับคนที่ใช้โน๊ตบุ้ค แล้วก็ PC ด้วย โดยเฉพาะเครื่งองที่ไม่มีระบบเสียงพิเศษ อย่าง Sound Blaster, Dolby อะไรพวกนี้ติดมากับเครื่องเลย หรือว่า ถึงแม้จะมีอยู่แล้ว (อย่างเครื่อง LEVEL51 ทั้งหมด จะมาพร้อม Sound Blaster) แต่ว่าไม่อยากจะลงแบบผม ก็ได้เหมือนกัน
โปรแกรมนี้ชื่อว่า Equalizer APO มันเป็นโปรแกรมที่ทำการประมวลผลเสียง หรือที่เราเรียกกันว่า DSP (Digital Signal Processing) โดยใช้ระบบของวินโดวส์เลย และที่สำคัญคือ ฟรี ไม่ต้องผูกมัดกับใครทั้งสิ้น :)
ในการติดตั้ง เราก็ไปที่เว็บ SourceForce แล้วก็ดาวน์โหลด ติดตั้ง จากนั้น เลือกว่า จะให้เปิดใช้ Equalizer APO กับอุปกรณ์ตัวไหน เลือก Sound Card ที่ต้องการเปิดใช้งาน แล้วก็ Restart ได้เลย ส่วนใหญ่มันคือ Realtek Audio นั่นแหละ
พอเปิดเครื่องขึ้นมาใหม่อีกรอบ ก็เริ่มจากการเปิดเพลงที่ชอบขึ้นมาก่อนเลย สำหรับผมก็ต้องหาเพลงที่เอาขึ้น YouTube แล้วไม่โดนดูดเสียง ก็เลยเอาเพลง Cover ที่ผมชอบฟังละกัน เป็น Acoustic Mashup ของสองสาว Megan / Jaclyn Davies กะเพื่อนพวกเธออีกคน (ชื่ออะไรไม่รู้) อะ แปะเอาไว้ให้เลย
ทีนี้ก็ถึงเวลาที่ต้องปรับเสียงกันแล้วสิ ตรงนี้น่าจะยากสุดแล้วเพราะว่า ความชอบแต่ละคนจะไม่เหมือนกัน...แต่สิ่งที่เหมือนกันแน่ๆ เกือบทุกคนก็คือลำโพงโน๊ตบุ้ค มักจะเป็นเสียงกลาง-สูง แล้วก็เสียงมันชอบจะตีกันมั่วไปหมด
ขั้นตอนแรก เราก็จะต้องเปิดตัว Configuration Editor ของ Equalizer APO ขึ้นมาก่อน แล้วสร้างไฟล์ใหม่ จากนั้น เพิ่ม Filter 15-Band graphic equalizer เข้ามา
ตัว Graphic EQ นี่คือตัวปรับความดังเสียงธรรมดาเนี่ยแหละ แต่ว่าความต่างจากการหมุน Volume ธรรมดาก็คือ เราเลือกหมุน Volume แต่ย่านความถี่เสี่ยงต่างๆ แยกกันได้ โดยย่านความถี่นี่ เราเรียกว่า Band ถ้าเคยลองดูเครื่องเสียงสมัยก่อน จะชอบมีตัวให้ปรับแบบนี้ 5 แถว เรียกว่ามันคือ 5 Band EQ แต่ของตัว Equalizer APO นี่ จะปรับได้ละเอียดกว่า แยกเป็น 15 Band หรือ 31 Band รวมไปถึงสามารถย่อขยาย Band กันเองได้เลย
(ถ้าลองค้น Google ดูจะเจอว่ายังมีคนขายอยู่เลยนะ คลาสสิกมาก)
เริ่มปรับ! - เอาเสียงสูงก่อน
ออกตัวบอกก่อนเลยว่า ผมลองเล่นเองนะ ไม่มีทฤษฎีอะไรรองรับทั้งสิ้น อิอิ แต่ว่าถ้าจะเริ่มปรับ ก็ต้องรู้จัก พื้นฐานสั้นๆ ก่อน
ในกราฟที่เห็น จะเห็นว่าด้านล่างเป็นตัวเลข เขียนว่า 25 40 63 100 ไปจนถึง 16k พวกนี้คือย่านความถี่ที่เราจะปรับ หน่วยเป็น Hz อย่าง 25 ก็คือ 25Hz นะ ซึ่งการปรับ มันจะไม่ได้ปรับแค่ 25Hz อย่างเดียว แต่ว่าจะเป็น "ช่วง" ถ้าปรับ แล้วลองเลือกเป็น 31 Band จะเห็นว่า เวลาเราปรับ 25Hz นั้น มันจะไปเปลี่ยน Band อื่นข้างๆ ด้วย
ด้านขวาของกราฟคือเสียงสูง ซึ่งก็จะเป็นย่านแรกเลยที่เราจะปรับ วิธีการปรับก็คือ ลากจุดหมายเลข 15 แล้วเลื่อนขึ่้นหรือลง หรือว่าพิมพ์เลขลงไปในตารางทางขวาก็ได้ แนะนำให้ลองใส่ 20 ลงในช่อง 16K ดูก่อน
จากนั้น เซฟไฟล์ในชื่อ C:\Program Files\EqualizerAPO\config\config.txt แล้วลองเปิด/ปิด Graphic EQ สลับกันดู โดยการกดปุ่มรูป Power สังเกตว่า ปลายๆ เสียงของนักร้อง จะชัดขึ้น รวมไปถึงเสียงกีตาร์ก็จะได้ยินชัดขึ้น
และสังเกตุที่กราฟด้านล่างที่เขียนว่า Analysis Panel จะเห็นว่า ตรงปลายจะเห็นเป็นพื้นที่สีแดงขึ้นมา หมายถึงว่า เสียงในย่านนั้นจะดูเร่งให้ดังขึ้น ทำให้เราได้ยินเสียงสูงชัดกว่าเสียงอื่นๆ สำหรับผม จะรู้สึกว่า เสียงแบบนี้ "ใส" กว่า
แน่นอนว่าถ้ารู้สึกว่า ได้ยินเสียงแปลกๆ มากเกินไป (ลองเร่งเยอะกว่า 20 จะได้ยิน) ก็ลดลงหน่อย เหลือ 15 หรือ 10 ก็ได้นะ ส่วนถ้าอยากให้เสียงรู้สึกใสขึ้นอีก ในช่อง 10K จะใส่ 20 หรือ 15 ไปบ้างก็ได้ สำหรับผม ในช่อง 10k ผมใส่ 15 และ 16k ใส่ 10
แล้วก็มาเสียงต่ำ
ทีนี้ลองความถี่ต่ำกันบ้าง เนื่องจากลำโพงโน๊ตบุ้คส่วนมากไม่มีเสียงต่ำอยู่แล้ว ส่วนถ้าท่านที่เคยให้ความหวังกับ Sub-Woofer ในโน๊ตบุ้ค ก็น่าจะพอทราบว่ามันก็ไม่ได้ช่วยอะไรได้มากนัก :) ก็ถ้าเราลองใส่ 40 ลงในช่อง 25Hz ก็จะไม่ได้ยินความต่างอะไรเลย เพราะมันน่าจะเกินช่วงที่ลำโพงเรามันปล่อยเสียงออกมาได้นั่นแหละ
ลองค่อยๆ ไล่ใส่ 20 ลงในย่านความถี่ต่ำแล้วไล่สูงขึ้นไปเรื่อยๆ แล้วสังเกตว่า ได้ยินความต่างบ้างมั๊ย พอเริ่มได้ยิน นั่นหมายความว่า ย่านนั้นแหละ คือเสียงต่ำสุด ที่ลำโพงมันสามารถปล่อยออกมาได้ โดยสิ่งที่เกิดขึ้นคือเสียงมันจะรู้สึก อุดอู้ อู้อี้ อึดอัด เพราะว่าเสียงต่ำ มันต่ำไม่พอที่จะให้เรารู้สึกว่ามันเป็นเสียงเบสนั่นเอง
สำหรับเครื่อง NXL ที่ผมใช้อยู่ จะรู้สึกว่าเสียงมัน อู้อี้ ในช่อง 250 นะ และเหมือนว่าเวลาเราไปเร่งมันเยอะมาก ตัว Equalizer APO มันจะตัดเสียงไปเลย เพื่อไม่ให้เสียงดังเกินจนเกิด Distortion (หรือไม่ก็ระบบเสียงในเครื่อง NXL เองนั่นแหละ) ถ้าลองปรับไปเยอะๆ เช่น 50 เราจะไม่ได้ยินอะไรเลย (ลองสิ) แต่ถ้าปรับพอดีๆ จะเป็นความรู้สึกที่ผมเรียกว่ามัน "Rich" ขึ้น
ลองปรับเล่นสูงๆ ต่ำๆ ดูจะรู้สึกได้เลยว่า เสียงร้องเปลี่ยนไป :D เพราะช่วง 250Hz นี่จะเป็นเสียงต่ำของนักร้องผู้หญฺิงนั่นเอง
(จาก: http://blog.shure.com/making-an-independent-recording-2/ )
สำหรับ NXL ของผมนั้น ก็ปรับที่ช่อง 250 ไว้ 15 ส่วนช่องก่อนหน้านั้น (160) ผมตั้งไว้ 0 เพราะว่ามันทำให้เสียงเบาลง และสำหรับคนที่ชอบเสียงต่ำที่ก้องๆ คล้าย iPad/Huawei M3/M5 ลองเพิ่ม 400 เป็น 20 ดูสิ~!
ถึงตรงนี้ ถ้าลองเปิดปิด Graphic EQ สลับกัน จะรู้สึกได้เลยว่า มันมีเสียงต่ำมากขึ้นหน่อยนึง และเสียงสูงก็จะชัดขึ้น จากตอนแรกเสียงแห้งๆ ก็จะดูมีความหนาแน่นขึ้น รู้สึกดีขึ้นหรือยัง~ :D
แล้วก็มาเสียงนักร้องบ้าง~
ทีนี้ต่อไป เราก็มาจัดการกับเสียงช่วงกลางๆ ที่เป็นเสียงร้องตบตีกันกับทุกอย่างบ้าง เท่าที่ผมสังเกต มันจะเป็น จะเป็น 630 1k แล้วก็ 1.6k นะ อันนี้ต้องลองปรับดูตามความชอบ แล้วก็น่าจะเกี่ยวกับตัวลำโพงด้วย ว่าเสียงจะออกมาเป็นแบบไหน
- สำหรับช่วง 630 นี่ ในเครื่อง NXL ถ้าปรับขึ้นจะเป็นการเร่งความรู้สึกของเสียงแบบ iPad/Huawei M3/M5 ให้ชัดขึ้น เนื่องจากผมชอบเสียงแบบนี้ เลยตั้งไว้ที่ 10
- ช่วง 1k ถ้าเพิ่ม เสียงจะเป็นวิทยุไปเลย ส่วนถ้าลด เสียงบรรยากาศและเครื่องดนตรี จะดังกว่าเสียงร้อง ผมก็เลยปล่อยไว้ตามปกติ
- และสุดท่้าย 1.6k จะเป็นช่วงเสียงสูงของเครื่องดนตรีหลายชิ้นเลย ถ้าเร่งไปสักนิดนึง เช่น 5 เสียงก็จะดูใส กว้างขึ้น
ทำให้แยกเสียงซ้ายขวาชัดขึ้น
เอาละทีนี้ต่อไปก็มาสร้างความกว้าง (เข้าใจว่าเขาเรียกกันว่า Sound Stage) ให้มากขึ้น เนื่องจากว่า ถ้าเราปล่อยเสียงเหมือนกัน ออกมาจากลำโพงสองตัวที่วางใกล้ๆ กัน มันมีโอกาสที่จะ Cancel กันทิ้งได้ แบบเดียวกับที่หูฟังที่มี Noise Cancellation ใช้ไมค์ ฟังเสียงข้างนอกมา แล้วก็สร้างเสียง ที่ตรงข้ามกับเสียงข้างนอก เพื่อลบเสียงข้างนอกออกนั่นเลย
(ตัดมาจาก: https://electronics.howstuffworks.com/gadgets/audio-music/noise-canceling-headphone3.htm)
ดังนั้น ถ้าจะให้เสียงดัง แล้วก็ลำโพงสองข้างส่งเสียงกันได้เต็มที่ เราก็จะต้องให้สองข้าง เสียงออกมาไม่พร้อมกัน~ ถามว่าผมรู้ได้ยังไงว่าต้องทำแบบนี้ ผมก็มั่วล้วนๆ โดยตั้งสมมุติฐานว่า ที่เสียงมันดูจมๆ น่าจะเพราะว่าเสียงมันลบกันเองนั่นแหละครับ แล้วก็เลยลองทำดู อีกอย่าง ถ้าไม่งั้น เขาจะใส่ Filter Delay มาทำไม จริงมะ~
วิธีทำก็คือ เราจะใส่ Filter เพิ่มเข้าไปสองตัว คือ Select Channel Filter ตัวนี้มันจะเป็นการกำหนดว่า Filter ตัวต่อไป เราจะให้มีผลกับ Channel ไหน
แล้วกดเลือก L หรือ R ก็ได้ แล้วแต่ชอบ
จากนั้น เราก็เพิ่ม Filter Delay เข้ามา แล้วก็ตั้งเวลาตามที่ต้องการ ผมเข้าใจว่า ระยะเวลา Delay นี่ ขึ้นอยู่กับว่าลำโพงมันอยู่ห่างกัน แค่ไหนด้วยนะ ดังนั้นผมว่าต้องลองสถานเดียว สำหรับ NXL ที่ผมใช้อยู่นั้น 11ms ให้เสียงที่ผมชอบที่สุดแล้วละ
และท้ายที่สุด การ Delay มันจะทำให้เสียงไม่ค่อยอยู่ตรงกลางเท่าไหร่ ถ้ารำคาญ เราสามารถทำให้มันกลับมาอยู่ตรงกลางได้ โดยการใช้ Filter ชื่อว่า Preamplification (เร่งเสียง) ซึ่งเมื่อมันผ่าน Select Channel มาแล้ว ก็จะเป็นการเพิ่ม/ลด เสียง เฉพาะข้างซ้าย (ที่เลือกไว้) อันนี้ก็ต้องลองปรับเหมือนกันว่า เท่าไหร่ถึงจะสมดุลสำหรับเรา เพราะหูซ้ายขวา เราก็ได้ยินไม่เท่ากันด้วยนะ สำหรับ NXL ที่ผมใช้ 3.5db ครับ รู้สึกว่ากลางพอดีเลย
สุดท้าย ทำให้เสียงดังเท่ากันตลอด
หลังจากที่เราปรับ Equalizer ไปเยอะแล้ว จะพบว่า มันจะไม่ค่อยเท่ากันเท่าไหร่ คือเวลามีเสียงเบสเยอะ เสียงมันจะค่อย แต่เวลาเสียงแหลมเยอะ มันจะดัง (ตามแต่ที่เราปรับด้วยแหละนะ) เพราะว่าเราไปเร่งเสียงบางย่านความถี่มันเยอะเกินไป Equalizer APO เลยทำการตัดเสียงออก ไม่งั้นมันจะเป็นเสียงเหมือนลำโพงแตกๆ ซ่าๆ ซึ่งวิธีที่จะทำให้เสียงมันดังเท่าๆ กันตลอด ก็คือ เราทำการกดปุ่ม Normalize Response มันจะทำการดันกราฟให้จุดสูงสุด มาเป็นเลข 0 ครับ
สมมุติว่าถ้าผมปรับย่านความถี่ที่เป็นเสียงต่ำ เป็น 40 40 ไว้แบบนี้ ซึ่งถ้าลองเปิดเพลงดู จะพบว่าเสียงมันจะดังๆ ค่อยๆ อย่างที่บอกไปตะกี้เลย
พอกด Normalize Response แล้ว ตรงที่เป็น 40 จะกลายเป็น 0 และที่เหลือทั้งหมด จะเป็น -40 แทน
แต่ว่า เสียงมันจะเบาลง เนื่องจาก มันจะกลายเป็นว่าเสียงในย่านความถี่อื่นที่เราไม่ได้เร่ง มันเบาลงแทน ก็จะต้องใช้ Filter อีกตัวคือ Preamplification (เร่งเสียง) ซึ่งจะเป้นการเร่งเสียงทุกย่านความถี่เท่าๆ กัน หรือก็คือยกกราฟทั้งกราฟ กลับขึ้นมาอีกรอบ แต่ว่าจุดสูงสุดของกราฟ จะไม่เกินที่เราตั้งไว้ (เพราะเราตั้งให้จุดสูงสุดเป็น 0 ไว้แล้วไงในตอนแรก)
จากนั้น~! อย่าลืมกดเซฟลงไฟล์ด้วย ก็เป็นอันสิ้นสุดกระบวนการการจูนเสียงของเรา
ขี้เกียจปรับ! ขอโหลดเลยได้มั๊ย?
ได้เลย ผมมีทำไว้สองรุ่นนะ ดาวน์โหลด แล้วเซฟไว้ที่ C:\Program Files\EqualizerAPO\config\config.txt กำลังคิดอยู่ว่าจะเอาใส่ไปใน SystemX ด้วยเลยดีไหมนะ จะได้ไม่ต้องลง Sound Blaster! :)
เอาละครับ หวังว่าจะถูกใจเสียงใหม่กันทุกท่านนะคร๊าบ ถ้าใครมีเสียงที่จูนไว้ของเครื่องไหน ก็มาฝากไว้ได้ในคอมเมนต์นะครับ
